Cách nhận biết một chú chó đang phục tùng hay sợ hãi

🐾 Hiểu về giao tiếp của chó

Chó giao tiếp chủ yếu thông qua ngôn ngữ cơ thể. Chúng sử dụng sự kết hợp giữa tư thế, biểu cảm khuôn mặt và giọng nói để truyền đạt cảm xúc và ý định của mình. Học cách diễn giải những tín hiệu này là chìa khóa để hiểu trạng thái tinh thần của chúng.

Hành vi phục tùng và sợ hãi thường chồng chéo lên nhau, khiến việc phân biệt giữa hai hành vi này trở nên khó khăn. Tuy nhiên, động cơ cơ bản lại khác nhau đáng kể. Hành vi phục tùng nhằm xoa dịu một thẩm quyền cao hơn được nhận thức, trong khi hành vi sợ hãi được thúc đẩy bởi mong muốn tránh một mối đe dọa được nhận thức.

🐕‍🦺 Nhận dạng hành vi phục tùng

Hành vi phục tùng thường được thể hiện để tránh xung đột hoặc thể hiện sự tôn trọng đối với một cá thể khác (chó hoặc người). Những hành động này nhằm báo hiệu rằng con chó không phải là mối đe dọa.

Những tín hiệu phục tùng phổ biến:

• ✔️ Tư thế hạ thấp cơ thể: Chó có thể khom người sát đất, khiến chúng trông nhỏ bé hơn.
• ✔️ Đuôi cụp: Đuôi thường cụp vào giữa hai chân, nhưng cũng có thể cụp thấp và vẫy nhẹ.
• ✔️ Tai hướng về phía sau: Tai thường cụp vào đầu.
• ✔️ Tránh giao tiếp bằng mắt: Chó có thể nhìn đi chỗ khác hoặc tránh nhìn để tránh đối đầu trực tiếp.
• ✔️ Liếm môi và ngáp: Đây có thể là hành vi chuyển dịch, biểu thị sự khó chịu hoặc lo lắng trong một tình huống xã hội.
• ✔️ Để lộ bụng: Lăn ra sau và để lộ bụng là một cử chỉ phục tùng kinh điển.
• ✔️ Đánh dấu bằng nước tiểu (Đi tiểu để khuất phục): Một số con chó, đặc biệt là chó con, có thể đi tiểu một lượng nhỏ khi cảm thấy bị choáng ngợp hoặc khuất phục.

Điều quan trọng cần lưu ý là một chú chó phục tùng thường cố gắng xoa dịu và làm dịu tình hình. Chúng không nhất thiết phải sợ hãi, mà là thừa nhận một động lực quyền lực được nhận thức.

😟 Nhận biết hành vi sợ hãi

Hành vi sợ hãi là phản ứng trước mối đe dọa được nhận thức. Con chó đang cố gắng tránh hoặc thoát khỏi nguồn gây ra nỗi sợ hãi của chúng.

Những tín hiệu sợ hãi phổ biến:

• ✔️ Run rẩy: Đây là phản ứng sinh lý trước nỗi sợ hãi và lo lắng.
• ✔️ Thở hổn hển (không cần gắng sức): Thở hổn hển quá mức có thể là dấu hiệu của căng thẳng và lo lắng.
• ✔️ Rên rỉ hoặc sủa: Chó có thể thể hiện sự sợ hãi của mình bằng cách rên rỉ, sủa hoặc hú.
• ✔️ Đồng tử giãn ra: Đồng tử có thể giãn ra do giải phóng adrenaline.
• ✔️ Đuôi cụp: Tương tự như hành vi phục tùng, đuôi thường cụp vào giữa hai chân.
• ✔️ Tai cụp về phía sau: Tai thường cụp chặt vào đầu.
• ✔️ Cố gắng trốn thoát hoặc ẩn núp: Chó có thể cố gắng chạy trốn hoặc ẩn núp dưới đồ đạc.
• ✔️ Đông cứng: Chó có thể trở nên hoàn toàn bất động, hy vọng tránh bị phát hiện.
• ✔️ Hung dữ (Hung dữ vì sợ hãi): Một con chó sợ hãi có thể gầm gừ, cắn hoặc cắn nếu chúng cảm thấy bị dồn vào chân tường hoặc bị đe dọa.

Một sự khác biệt chính giữa hành vi sợ hãi và phục tùng là sự hiện diện của các nỗ lực trốn thoát hoặc hành vi hung hăng phòng thủ ở những con chó sợ hãi. Chúng đang cố gắng chủ động tránh mối đe dọa được nhận thức, trong khi một con chó phục tùng đang cố gắng xoa dịu nó.

🔍 Sự khác biệt chính và bối cảnh quan trọng

Trong khi một số hành vi chồng chéo, bối cảnh đóng vai trò quan trọng trong việc phân biệt giữa sự phục tùng và sợ hãi. Hãy xem xét những điều sau:

• ✔️ Nguyên nhân: Điều gì gây ra hành vi này? Có phải là mối đe dọa được nhận thức (sợ hãi) hay một người có thẩm quyền được nhận thức (sự khuất phục)?
• ✔️ Ngôn ngữ cơ thể nói chung: Nhìn vào toàn bộ bức tranh. Có dấu hiệu run rẩy, giãn đồng tử hay cố gắng trốn thoát, những dấu hiệu này cho thấy rõ hơn về sự sợ hãi không?
• ✔️ Tiền sử của chó: Chó có tiền sử sợ hãi hoặc lo lắng không? Điều này có thể khiến chúng dễ có phản ứng sợ hãi hơn.
• ✔️ Môi trường: Môi trường có căng thẳng hay xa lạ không? Điều này có thể làm tăng khả năng sợ hãi và khuất phục.

Ví dụ, một con chó để lộ bụng với một người chủ quen thuộc trong giờ chơi có thể đang thể hiện sự phục tùng vui tươi. Tuy nhiên, một con chó để lộ bụng trong khi run rẩy và cố gắng bò ra xa người lạ có thể đang thể hiện sự sợ hãi.

🤝 Cách phản hồi phù hợp

Phản ứng của bạn phải phù hợp với nhu cầu cụ thể của con chó và tình huống cụ thể.

Phản ứng với hành vi phục tùng:

• ✔️ Tránh áp đảo chó: Nếu chó có biểu hiện phục tùng, tránh tiếp cận trực tiếp hoặc thực hiện các chuyển động đột ngột.
• ✔️ Nói bằng giọng bình tĩnh và trấn an: Sử dụng giọng nói nhẹ nhàng để giúp chó cảm thấy thoải mái hơn.
• ✔️ Tránh giao tiếp bằng mắt trực tiếp: Đối với một chú chó ngoan ngoãn, giao tiếp bằng mắt trực tiếp có thể được coi là hành động đe dọa.
• ✔️ Cung cấp sự củng cố tích cực: Thưởng cho chó khi có hành vi bình tĩnh và thư giãn.

Phản ứng với hành vi sợ hãi:

• ✔️ Loại bỏ mối đe dọa: Nếu có thể, hãy loại bỏ nguồn gây sợ hãi cho chó.
• ✔️ Tạo không gian an toàn: Cung cấp cho chó một nơi an toàn để trú ẩn, chẳng hạn như chuồng hoặc căn phòng yên tĩnh.
• ✔️ Tránh ép buộc tương tác: Đừng ép buộc chó phải tương tác với nguồn gây sợ hãi cho chúng.
• ✔️ Sử dụng biện pháp đối phó và giảm nhạy cảm: Dần dần cho chó tiếp xúc với kích thích gây sợ trong môi trường an toàn và được kiểm soát, kết hợp với sự củng cố tích cực.
• ✔️ Tham khảo ý kiến ​​chuyên gia: Nếu chó của bạn sợ hãi hoặc lo lắng nghiêm trọng, hãy tham khảo ý kiến ​​huấn luyện viên chó được chứng nhận hoặc chuyên gia thú y về hành vi.

Điều quan trọng là không bao giờ trừng phạt chó vì chúng thể hiện hành vi phục tùng hoặc sợ hãi. Trừng phạt chỉ làm tăng thêm sự lo lắng của chúng và có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng hơn về hành vi.

🛡️ Tầm quan trọng của xã hội hóa

Xã hội hóa đúng cách là điều cần thiết để ngăn ngừa nỗi sợ hãi và lo lắng ở chó. Cho chó con tiếp xúc với nhiều cảnh tượng, âm thanh, con người và các loài động vật khác theo cách tích cực và có kiểm soát có thể giúp chúng phát triển thành những con trưởng thành thích nghi tốt.

Xã hội hóa nên bắt đầu sớm trong cuộc đời của một chú chó con, lý tưởng nhất là từ 3 đến 16 tuần tuổi. Tuy nhiên, xã hội hóa có thể tiếp tục trong suốt cuộc đời của một chú chó, mặc dù có thể khó khăn hơn đối với những chú chó lớn tuổi đã phát triển nỗi sợ hãi hoặc lo lắng.