Hiểu về bệnh tăng huyết áp phổi ở chó

🩺 Tăng huyết áp phổi là gì?

Tăng huyết áp phổi (PH) được định nghĩa là huyết áp cao trong các động mạch dẫn máu từ tim đến phổi. Ở chó, tình trạng này có thể phát triển do nhiều yếu tố tiềm ẩn. Khi áp suất trong các động mạch này tăng lên, tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu, dẫn đến phì đại tim phải và cuối cùng là suy tim. Điều này gây áp lực rất lớn lên hệ thống tim mạch của chó.

Động mạch phổi có chức năng vận chuyển máu khử oxy đến phổi. Trong phổi, máu lấy oxy và giải phóng carbon dioxide. Khi các động mạch này bị hẹp hoặc co thắt, tim sẽ phải vật lộn để đẩy máu qua chúng. Sức cản này dẫn đến tăng huyết áp, được định nghĩa là tăng huyết áp phổi.

⚠️ Nguyên nhân gây tăng huyết áp phổi ở chó

Một số yếu tố có thể góp phần gây ra tăng huyết áp phổi ở chó. Hiểu được những nguyên nhân tiềm ẩn này là điều cần thiết để xác định những con chó có nguy cơ và thực hiện các biện pháp phòng ngừa.

• Bệnh giun tim: Giun tim cư trú trong tim và động mạch phổi, cản trở lưu thông máu và gây viêm. Đây là nguyên nhân chính gây ra PH.
• Bệnh phổi mãn tính: Các tình trạng như viêm phế quản mãn tính hoặc khí phế thũng có thể làm hỏng mô phổi, dẫn đến tăng áp lực động mạch phổi. Các mô bị tổn thương khiến máu khó lưu thông qua phổi.
• Bệnh tim bên trái: Các vấn đề ở bên trái tim, chẳng hạn như bệnh van hai lá, có thể khiến máu chảy ngược vào phổi, làm tăng áp lực phổi. Dòng chảy ngược này tạo ra tình trạng tắc nghẽn và áp lực.
• Thuyên tắc huyết khối: Các cục máu đông trong động mạch phổi có thể cản trở lưu lượng máu và gây ra tăng huyết áp phổi cấp tính. Các cục máu đông này có thể bắt nguồn từ nơi khác trong cơ thể.
• Khuyết tật tim bẩm sinh: Một số con chó được sinh ra với khuyết tật tim khiến chúng dễ bị tăng huyết áp phổi. Những khuyết tật này có thể ảnh hưởng đến lưu lượng máu và áp suất.
• Tăng huyết áp phổi vô căn: Trong một số trường hợp, nguyên nhân gây tăng huyết áp phổi vẫn chưa được biết. Điều này được gọi là PH vô căn.

🔍 Nhận biết các triệu chứng

Các triệu chứng của bệnh tăng huyết áp phổi ở chó ban đầu có thể không rõ ràng, khiến việc phát hiện sớm trở nên khó khăn. Khi tình trạng bệnh tiến triển, các triệu chứng trở nên rõ ràng hơn. Chủ sở hữu nên cảnh giác khi quan sát chó của mình để phát hiện bất kỳ thay đổi nào về hành vi hoặc tình trạng thể chất.

• Ho: Ho dai dẳng, đặc biệt là sau khi tập thể dục hoặc vào ban đêm, có thể là một dấu hiệu. Ho có thể khô hoặc có đờm.
• Khó thở (Khó thở): Tăng cường nỗ lực hô hấp, thở hổn hển hoặc thở khó nhọc là những triệu chứng phổ biến. Điều này cho thấy con chó đang vật lộn để có đủ oxy.
• Không dung nạp tập thể dục: Giảm khả năng tập thể dục hoặc dễ mệt mỏi khi đi bộ là một dấu hiệu đáng kể. Chó có thể tụt lại phía sau hoặc dừng lại thường xuyên.
• Nướu hoặc lưỡi hơi xanh (Tím tái): Nướu hoặc lưỡi hơi xanh biểu thị tình trạng thiếu oxy trong máu. Đây là triệu chứng nghiêm trọng cần được bác sĩ thú y chăm sóc ngay lập tức.
• Ngất xỉu (Syncope): Các cơn ngất xỉu, đặc biệt là sau khi gắng sức, có thể xảy ra do lưu lượng máu đến não giảm. Các cơn này đáng báo động và cần được đánh giá kịp thời.
• Bụng sưng (cổ trướng): Sự tích tụ chất lỏng trong bụng có thể xảy ra do suy tim phải. Tình trạng sưng này có thể gây khó chịu cho chó.

Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào trong số này ở chó của mình, điều quan trọng là phải tham khảo ý kiến ​​bác sĩ thú y ngay lập tức. Chẩn đoán và điều trị sớm có thể cải thiện đáng kể tiên lượng của chó.

🩺 Chẩn đoán tăng huyết áp phổi

Chẩn đoán tăng huyết áp phổi đòi hỏi phải kiểm tra thú y kỹ lưỡng và một số xét nghiệm chẩn đoán. Các xét nghiệm này giúp xác nhận chẩn đoán và xác định nguyên nhân cơ bản.

• Khám sức khỏe: Bác sĩ thú y sẽ nghe tim và phổi của chó để tìm bất kỳ bất thường nào, chẳng hạn như tiếng thổi tim hoặc tiếng phổi bất thường. Họ cũng sẽ đánh giá tình trạng chung của chó.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể giúp loại trừ các tình trạng khác và đánh giá chức năng của cơ quan. Chúng cũng có thể phát hiện sự hiện diện của bệnh giun tim.
• Chụp X-quang ngực (X-quang): Chụp X-quang ngực có thể phát hiện tình trạng phì đại của tim và động mạch phổi, cũng như bất kỳ bất thường nào ở phổi. Điều này cung cấp đánh giá trực quan về khoang ngực.
• Siêu âm tim (Siêu âm tim): Đây là công cụ chẩn đoán quan trọng nhất đối với tăng huyết áp phổi. Nó cho phép bác sĩ thú y hình dung các buồng tim, van tim và lưu lượng máu, và ước tính áp lực động mạch phổi.
• Điện tâm đồ (ECG): Điện tâm đồ có thể phát hiện nhịp tim bất thường, có thể liên quan đến tăng huyết áp phổi. Điều này giúp đánh giá hoạt động điện của tim.
• Chụp động mạch phổi: Trong một số trường hợp, chụp động mạch phổi có thể cần thiết để quan sát động mạch phổi và xác định bất kỳ tắc nghẽn hoặc bất thường nào. Đây là một thủ thuật xâm lấn hơn.

Chẩn đoán xác định thường đòi hỏi sự kết hợp của các xét nghiệm này. Bác sĩ thú y sẽ xác định kế hoạch chẩn đoán phù hợp nhất cho chó của bạn dựa trên các triệu chứng riêng lẻ và tiền sử bệnh của chúng.

💊 Các lựa chọn điều trị

Điều trị tăng huyết áp phổi ở chó tập trung vào việc kiểm soát các triệu chứng, giải quyết nguyên nhân cơ bản và cải thiện chất lượng cuộc sống của chó. Kế hoạch điều trị cụ thể sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng và nguyên nhân cơ bản.

• Thuốc men:
  • Thuốc giãn mạch phổi: Những loại thuốc này giúp thư giãn và mở rộng động mạch phổi, làm giảm huyết áp. Sildenafil (Viagra) là thuốc giãn mạch phổi thường được sử dụng ở chó.
  • Thuốc lợi tiểu: Thuốc lợi tiểu giúp loại bỏ lượng dịch dư thừa ra khỏi cơ thể, giảm gánh nặng cho tim. Furosemid là thuốc lợi tiểu thường được sử dụng.
  • Điều trị giun tim: Nếu bệnh giun tim là nguyên nhân cơ bản, điều trị để loại bỏ giun tim là điều cần thiết. Điều này bao gồm một loạt các mũi tiêm.
  • Các loại thuốc khác: Tùy thuộc vào nguyên nhân cơ bản, có thể cần dùng các loại thuốc khác, chẳng hạn như thuốc kháng sinh điều trị nhiễm trùng phổi hoặc thuốc điều trị bệnh tim trái.
• Liệu pháp oxy: Liệu pháp oxy có thể giúp cải thiện mức oxy trong máu, đặc biệt là trong thời gian suy hô hấp. Liệu pháp này có thể được thực hiện tại nhà hoặc tại bệnh viện thú y.
• Thay đổi lối sống:
  • Tập thể dục hạn chế: Tránh tập thể dục gắng sức và hạn chế hoạt động để tránh gắng sức quá mức. Đi bộ ngắn, thường xuyên thường tốt hơn đi bộ dài, gắng sức.
  • Quản lý cân nặng: Duy trì cân nặng khỏe mạnh có thể giảm gánh nặng cho tim. Béo phì có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của tăng huyết áp phổi.
  • Chế độ ăn ít natri: Chế độ ăn ít natri có thể giúp giảm tình trạng giữ nước và cải thiện chức năng tim. Tham khảo ý kiến ​​bác sĩ thú y về các khuyến nghị chế độ ăn uống phù hợp.
• Giải quyết các tình trạng tiềm ẩn: Điều trị bất kỳ tình trạng tiềm ẩn nào, chẳng hạn như bệnh phổi mãn tính hoặc bệnh tim trái, là rất quan trọng để kiểm soát tăng huyết áp phổi. Điều này có thể liên quan đến các loại thuốc hoặc liệu pháp cụ thể.

Điều quan trọng là phải làm việc chặt chẽ với bác sĩ thú y để xây dựng một kế hoạch điều trị toàn diện phù hợp với nhu cầu riêng của chó. Có thể cần theo dõi và điều chỉnh thường xuyên kế hoạch điều trị khi tình trạng bệnh tiến triển.

🛡️ Phòng ngừa

Mặc dù không phải tất cả các trường hợp tăng huyết áp phổi đều có thể phòng ngừa được, nhưng có một số bước bạn có thể thực hiện để giảm nguy cơ mắc bệnh cho chó của mình.

• Phòng ngừa giun tim: Phòng ngừa giun tim quanh năm là rất quan trọng. Việc cho chó uống thuốc phòng ngừa giun tim hàng tháng theo chỉ định của bác sĩ thú y là điều cần thiết.
• Kiểm tra thú y định kỳ: Kiểm tra thường xuyên cho phép bác sĩ thú y phát hiện bất kỳ dấu hiệu sớm nào của bệnh tim hoặc phổi. Phát hiện sớm là chìa khóa để quản lý thành công.
• Duy trì lối sống lành mạnh: Cung cấp cho chó chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên (phù hợp với độ tuổi và giống chó) và môi trường không căng thẳng có thể giúp duy trì sức khỏe tổng thể của chúng và giảm nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp phổi.
• Tránh tiếp xúc với khói và chất gây ô nhiễm: Tiếp xúc với khói và chất gây ô nhiễm có thể gây tổn thương phổi và làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về hô hấp. Tránh để chó tiếp xúc với những chất gây kích ứng này.